Γνωμοδοτικό Σημείωμα

Α. ΕΡΩΤΗΜΑ

1. Με αφορμή την, με απόφαση του Γενικού Γραμματέα Δημόσιας Τάξης του Υπουργού Προστασίας του Πολίτη, προαγωγή επτακοσίων σαράντα οκτώ (748) Αρχιφυλάκων Γενικών Καθηκόντων της Ελληνικής Αστυνομίας της παρ. 1 του άρθρου 9 του ν. 3686 («Εξέλιξη Αστυφυλάκων ανακριτικών υπαλλήλων του ν. 2226/1994») αναδρομικά από 12-01-2021 έως 12-03-2021 στο βαθμό του Ανθυπαστυνόμου λόγω συμπλήρωσης -25- ετών πραγματικής υπηρεσίας από την κατάταξή τους, ικανός αριθμός Αρχιφυλάκων του άρθρου 10 του ίδιου νόμου (ν. 3686/2008), που προήχθησαν δηλαδή στον κατεχόμενο βαθμό, κατόπιν προαγωγικών εξετάσεων του π.δ. 82/2006 και κατέλαβαν οργανικές θέσεις του βαθμού τους (Αρχιφύλακα), απηύθυναν στο γραφείο μας ερώτημα για την νομιμότητα της εν θέματι απόφασης προαγωγής, εν σχέσει με την παράλειψη της ταυτόχρονης προαγωγής τους στον βαθμό του Ανθυπαστυνόμου, καθόσον κατά τον χρόνο της επίμαχης διαταγής ετύγχαναν αρχαιότεροι των ομοιοβάθμων τους προαχθέντων.

Β. ΠΑΡΑΘΕΣΗ ΤΩΝ ΚΡΙΣΙΜΩΝ ΔΙΑΤΑΞΕΩΝ ΠΟΥ ΑΞΙΩΝΟΥΝ ΣΥΝΕΦΑΡΜΟΓΗ

  Ο ν. 2800/2000 (Α΄ 41, όπως το άρθρο αυτό ίσχυε κατά την έκδοση της προσβαλλόμενης αποφάσεως, δηλαδή πριν από την κατάργησή του με το άρθρο 125 περ. i β΄ του ν. 4249/2014, Α΄ 73) ορίζεται ότι: «Η Ελληνική Αστυνομία αποτελεί ιδιαίτερο ένοπλο Σώμα Ασφάλειας και λειτουργεί με τους δικούς της οργανικούς νόμους. Για την εκτέλεση της αποστολής της εφοδιάζεται με τα αναγκαία μέσα και εξοπλισμό. Το αστυνομικό προσωπικό της έχει ιδιαίτερη ιεραρχία, αντίστοιχη της στρατιωτικής, και δικούς του κανόνες πειθαρχίας και δεν εφαρμόζονται στο προσωπικό αυτό οι διατάξεις που αφορούν τους δημόσιους πολιτικούς υπαλλήλους». Επίσης ο ν. 2800/2000 ορίζει στο άρθρο 18 παράγραφος 2 ότι: «Το αστυνομικό προσωπικό διακρίνεται σε προσωπικό γενικών καθηκόντων και σε προσωπικό ειδικών καθηκόντων», στο άρθρο 19 παράγραφος 2 ότι: «Οι οργανικές θέσεις του αστυνομικού προσωπικού … είναι οι εξής: α. Θέσεις αξιωματικών γενικών καθηκόντων που προέρχονται από τη Σχολή Αξιωματικών Ελληνικής Αστυνομίας: … Υπαστυνόμοι Α΄ και Υπαστυνόμοι Β΄ … β. Θέσεις αξιωματικών γενικών καθηκόντων που προέρχονται από το Τμήμα Επαγγελματικής Μετεκπαίδευσης Ανθυπαστυνόμων: … υπαστυνόμοι α΄ και β΄ … (όπως η περ. β΄ ισχύει μετά την αντικατάστασή της με το άρθρο 1 παράγραφος 2 του ν. 3686/2008, Α΄ 158). γ. Θέσεις Ανθυπαστυνόμων – Αρχιφυλάκων και Αστυφυλάκων γενικών καθηκόντων: – Ανθυπαστυνόμοι – Αρχιφύλακες … – Αστυφύλακες … δ. … » και στο άρθρο 20 παράγραφος 1 ότι: «Η κλίμακα της ιεραρχίας των βαθμών του αστυνομικού προσωπικού έχει ως εξής: Αντιστράτηγος Αστυνομίας, Υποστράτηγος Αστυνομίας, Ταξίαρχος Αστυνομίας, Αστυνομικός Διευθυντής, Αστυνομικός Υποδιευθυντής, Αστυνόμος Α΄, Αστυνόμος Β΄, Υπαστυνόμος Α΄, Υπαστυνόμος Β΄, Ανθυπαστυνόμος, Αρχιφύλακας, Υπαρχιφύλακας, Αστυφύλακας, Δόκιμος Αστυφύλακας, Αξιωματικοί της Ελληνικής Αστυνομίας είναι όσοι κατέχουν βαθμό Υπαστυνόμου Β΄ και άνω (όπως η λέξη «υπαρχιφύλακας» προστέθηκε με το άρθρο 12 παράγραφος 2 του ν. 3686/2008)». Εξ άλλου, ο ν. 3686/2008 ορίζει στο άρθρο 3 ότι: «1. … 2. Οι προαγωγές που προβλέπονται από τις διατάξεις των άρθρων 7 παρ. 7, 9, 10 παρ. 2 και 11 ενεργούνται ύστερα από απόφαση του, κατά περίπτωση, αρμόδιου Συμβουλίου Κρίσεων. 3. Για το αστυνομικό προσωπικό των άρθρων 7 παρ. 7, 9, 10 και 11 τηρείται αντίστοιχη επετηρίδα. Η αρχαιότητα του προσωπικού αυτού σε κάθε βαθμό προσδιορίζεται από τη χρονολογία κτήσεως του βαθμού. Ανεξάρτητα από τη χρονολογία κτήσεως του βαθμού, οι υπαστυνόμοι β΄ και υπαστυνόμοι α΄ που προάγονται σύμφωνα με τις διατάξεις της παραγράφου 7 του άρθρου 7 είναι νεότεροι από τους ομοιοβάθμους τους αξιωματικούς που προέρχονται από τη Σχολή Αξιωματικών της Ελληνικής Αστυνομίας και από τους ομοιοβάθμους τους αξιωματικούς του ν.δ. 649/1970 (ΦΕΚ 176 Α`) που προέρχονται από το Τμήμα Επαγγελματικής Μετεκπαίδευσης Ανθυπαστυνόμων … », στο άρθρο 7 ότι: «1. Οι ανθυπαστυνόμοι του άρθρου 10 προάγονται στο βαθμό του υπαστυνόμου β΄ μετά την αποφοίτηση τους από το Τμήμα Επαγγελματικής Μετεκπαίδευσης Ανθυπαστυνόμων (Τ.Ε.Μ.Α.), στο οποίο εισάγονται κατόπιν εξετάσεων σύμφωνα με τα οριζόμενα στις επόμενες παραγράφους. 2. Η εισαγωγή στο Τ.Ε.Μ.Α. γίνεται ύστερα από αίτηση του ενδιαφερομένου εφόσον έχει συμπληρώσει τρία (3) έτη στο βαθμό του, το τριακοστό δεύτερο (32) έτος της ηλικίας του και δεν υπερβαίνει το τεσσαρακοστό όγδοο (48) έτος της ηλικίας του, κατά την 31η Δεκεμβρίου του έτους προκήρυξης των εξετάσεων. 3. Τον Ιανουάριο κάθε έτους με απόφαση του Αρχηγού της Ελληνικής Αστυνομίας καθορίζεται ο αριθμός των θέσεων των αξιωματικών, που θα πληρωθούν μέσα στο επόμενο έτος με προαγωγή αποφοίτων του Τ.Ε.Μ.Α. Ο αριθμός των θέσεων αυτών δεν μπορεί να είναι μικρότερος του 12%, ούτε μεγαλύτερος του 20% του συνόλου των οργανικών θέσεων των αξιωματικών της κατηγορίας αυτής, κατά το χρόνο έκδοσης της απόφασης. 4. … 6. Οι ανθυπαστυνόμοι που προάγονται επ’ ανδραγαθία στο βαθμό του υπαστυνόμου β’ εισάγονται, ύστερα από αίτησή τους, στο Τμήμα Επαγγελματικής Μετεκπαίδευσης Ανθυπαστυνόμων, κατά την πρώτη μετά την προαγωγή τους εκπαιδευτική σειρά και εξελίσσονται, σύμφωνα με τις διατάξεις οι οποίες αφορούν τους αξιωματικούς του ν.δ. 649/1970 (ΦΕΚ 176 Α΄). Οι διατάξεις της παρούσας παραγράφου εφαρμόζονται και για τους προαγόμενους σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 48 παρ. 9 του ν. 1481/1984 (ΦΕΚ 152 Α΄), όπως αντικαταστάθηκε με το άρθρο 8 του ν. 3103/2003 (ΦΕΚ 23 Α΄) [όπως το τελευταίο εδάφιο της παραγράφου 6 ίσχυε πριν από την κατάργησή του με το άρθρο 68 παράγραφος 5 του ν. 4373/2016 (Α΄ 49)]. 7. Οι ανθυπαστυνόμοι της παραγράφου 2 του άρθρου 10, που δεν προάγονται κατ’ εφαρμογή των διατάξεων των προηγούμενων παραγράφων, προάγονται με τη συμπλήρωση είκοσι έξι (26) ετών πραγματικής υπηρεσίας από την κατάταξη τους, στο βαθμό του υπαστυνόμου β’, ύστερα από αίτησή τους που υποβάλλεται μόνο μία (1) φορά, τον Δεκέμβριο του προηγούμενου έτους αυτού εντός του οποίου συμπληρώνουν τον απαιτούμενο για προαγωγή χρόνο, εφόσον έχουν εγγραφεί σε πίνακα διατηρητέων. Οι ανωτέρω υπαστυνόμοι β΄ εξομοιώνονται με αξιωματικούς του ν.δ. 649/1970 και, με τη συμπλήρωση τριών (3) ετών στο βαθμό τους, προάγονται στο βαθμό του υπαστυνόμου α΄. Δεν προάγονται οι ανθυπαστυνόμοι που έχουν εγγραφεί σε πίνακα διατηρητέων και έχουν τεθεί σε διαθεσιμότητα ή έχουν παραπεμφθεί ενώπιον πειθαρχικού συμβουλίου ή σε δίκη για κακούργημα και η σχετική πειθαρχική υπόθεση εκκρεμεί. Αυτοί κρίνονται εκτάκτως, μετά την άρση του κωλύματος συνεπεία του οποίου δεν προήχθησαν και, αν εγγραφούν σε πίνακα διατηρητέων, προάγονται, αναδρομικά, από τη χρονολογία προαγωγής νεοτέρου τους, ανακτώντας την αρχαιότητα τους. 8. Οι υπαστυνόμοι β΄ και υπαστυνόμοι α΄ της προηγούμενης παραγράφου εκτελούν τα καθήκοντα του βαθμού τους, κατέχουν οργανική θέση ανθυπαστυνόμου και μετατίθενται, αποσπώνται και μετακινούνται ως ανθυπαστυνόμοι. Όταν καταλαμβάνονται από το όριο ηλικίας προάγονται, οι μεν υπαστυνόμοι β΄ στους βαθμούς του υπαστυνόμου α΄ και αστυνόμου β΄, οι δε υπαστυνόμοι α΄ στο βαθμό του αστυνόμου β΄, εκτός οργανικών θέσεων, τιθέμενοι εκτός υπηρεσίας, τριάντα (30) ημέρες προ της καταλήψεως τους από το όριο ηλικίας, εφόσον κρίνονται ως ευδοκίμως τερματίσαντες τη σταδιοδρομία τους, και αποστρατεύονται αυτεπαγγέλτως την 31η Δεκεμβρίου του ίδιου έτους, με το βαθμό στον οποίο προήχθησαν. Για τους αξιωματικούς που προάγονται κατά την παρούσα παράγραφο δεν εφαρμόζονται οι περί 35ετίας διατάξεις του άρθρου 50 του π.δ. 24/1997 (ΦΕΚ 29/Α΄). 9. Στους υπαστυνόμους β΄ και υπαστυνόμους α΄, που προάγονται κατά τις διατάξεις της παραγράφου 7, απονέμεται εν όψει αποστρατείας, ύστερα από αίτηση τους, ο αμέσως επόμενος βαθμός εν αποστρατεία, εφόσον συμπληρώνουν ένα (1) έτος στον κατεχόμενο βαθμό και κρίνονται ως ευδοκίμως τερματίσαντες τη σταδιοδρομία τους.

  Στο άρθρο 9 ότι: «1. Οι αστυφύλακες ανακριτικοί υπάλληλοι του ν. 2226/ 1994 (ΦΕΚ 122/Α΄) προάγονται στο βαθμό του υπαρχιφύλακα, αρχιφύλακα και ανθυπαστυνόμου με τη συμπλήρωση 10, 15 και 25 ετών πραγματικής υπηρεσίας από την κατάταξη τους, αντίστοιχα. 2. Οι ανθυπαστυνόμοι της προηγούμενης παραγράφου, που καταλαμβάνονται από το όριο ηλικίας, που ισχύει κάθε φορά, προάγονται, εν όψει αυτεπάγγελτης αποστρατείας, στους βαθμούς του υπαστυνόμου β΄ και υπαστυνόμου α΄ εκτός οργανικών θέσεων, τιθέμενοι εκτός υπηρεσίας, και ύστερα από τριάντα (30) ημέρες αποστρατεύονται με το βαθμό στον οποίο προήχθησαν, εξομοιούμενοι με αξιωματικούς του ν.δ. 649/1970. Οι διατάξεις της παρούσας παραγράφου εφαρμόζονται και για ανθυπαστυνόμους προερχόμενους από αρχιφύλακες μη ανακριτικούς υπαλλήλους που προήχθησαν επ’ ανδραγαθία ή με βάση άλλες ειδικές διατάξεις. 3. Οι υπαρχιφύλακες, αρχιφύλακες και ανθυπαστυνόμοι της παραγράφου 1 καταλαμβάνουν οργανική θέση αστυφύλακα και μετατίθενται, αποσπώνται και μετακινούνται ως αστυφύλακες. Οι υπαρχιφύλακες και αρχιφύλακες εκτελούν καθήκοντα αστυφύλακα και οι ανθυπαστυνόμοι καθήκοντα του βαθμού τους», στο άρθρο 10 ότι: «1. Οι αστυφύλακες, οι υπαρχιφύλακες και οι αρχιφύλακες που κατέχουν οργανική θέση αστυφύλακα δύνανται να προάγονται στο βαθμό του αρχιφύλακα, κατά τα οριζόμενα στο π.δ. 82/2006, όπως ισχύει κάθε φορά. Οι αρχιφύλακες της παρούσας παραγράφου καταλαμβάνουν οργανικές θέσεις και ασκούν καθήκοντα του βαθμού τους. 2. Οι αρχιφύλακες της προηγούμενης παραγράφου προάγονται στο βαθμό του ανθυπαστυνόμου με τη συμπλήρωση πέντε (5) ετών στο βαθμό τους. Κατ’ εξαίρεση οι αρχιφύλακες πτυχιούχοι Πανεπιστημίων ή Τεχνολογικών Εκπαιδευτικών Ιδρυμάτων (Τ.Ε.Ι.) προάγονται στο βαθμό του ανθυπαστυνόμου εφόσον συμπληρώνουν τουλάχιστον δύο (2) και τρία (3) έτη στο βαθμό, αντίστοιχα, και ο τίτλος σπουδών τους δεν λήφθηκε υπόψη για την προαγωγή τους χωρίς εξετάσεις στο βαθμό του αρχιφύλακα» και στο άρθρο 15 παράγραφος 1 ότι: «Για τις προαγωγές του αστυνομικού προσωπικού στους βαθμούς του υπαστυνόμου β΄ και άνω, που προβλέπονται από τις διατάξεις των παραγράφων 7, 8, 9 και του πρώτου εδαφίου της παραγράφου 10 του άρθρου 7, καθώς και των άρθρων 9 και 11, και ενεργούνται από τα αρμόδια Συμβούλια Κρίσεων εκδίδεται απόφαση του Υπουργού Εσωτερικών». Στην αιτιολογική έκθεση του ν. 3686/2008 αναφέρεται, μεταξύ άλλων, ότι: « … με το παρόν σχέδιο νόμου επιχειρείται καταρχήν, η αναμόρφωση του βαθμολογίου και της υπηρεσιακής εξέλιξης κυρίως των αστυφυλάκων, αρχιφυλάκων και ανθυπαστυνόμων της Ελληνικής Αστυνομίας, σε μια προσπάθεια εξασφάλισης προσωπικού με αυξημένα προσόντα, καθώς και άρσης ορισμένων ανισοτήτων ιδίως σε σχέση με τους ομοιόβαθμούς τους στρατιωτικούς των Ενόπλων Δυνάμεων. Το προτεινόμενο σύστημα βαθμολογικής εξέλιξης έχει σαν στόχο να δημιουργήσει καταρχήν κίνητρο περαιτέρω παραμονής στο Σώμα των αστυνομικών που διαθέτουν πολυετή και πολύτιμη εμπειρία, με δεδομένο ιδίως ότι η πρόωρη έξοδος του προσωπικού από το Σώμα προκαλεί πέραν της απώλειας πολύτιμων στελεχών και σοβαρά προβλήματα στα ασφαλιστικά ταμεία εν όψει των δημοσιονομικών και δημογραφικών δεδομένων της Χώρας μας. Επιπλέον, η δυνατότητα καλύτερης βαθμολογικής εξέλιξης λειτουργεί ως υποκίνηση στο προσωπικό και αυξάνει το ενδιαφέρον του για την Υπηρεσία».

  Περαιτέρω όπως έχει κριθεί, η αρχή της ισότητας, την οποία καθιερώνει το άρθρο 4 παράγραφος 1 του Συντάγματος, επιβάλλει την ομοιόμορφη μεταχείριση των προσώπων που τελούν υπό τις αυτές ή παρόμοιες συνθήκες. Η συνταγματική αυτή αρχή δεσμεύει τόσο τον κοινό νομοθέτη κατά την ενάσκηση της νομοθετικής λειτουργίας όσο και την κανονιστικώς δρώσα διοίκηση. Η παραβίαση της συνταγματικής αυτής αρχής ελέγχεται από τα δικαστήρια, ώστε να διασφαλίζεται η πραγμάτωση του κράτους δικαίου και η ελεύθερη ανάπτυξη της προσωπικότητας εκάστου με ίσους όρους. Κατά τον δικαστικό αυτό έλεγχο, ο οποίος είναι έλεγχος ορίων και όχι έλεγχος της ορθότητας των νομοθετικών επιλογών, αναγνωρίζεται στον κοινό νομοθέτη και στην κανονιστικώς δρώσα διοίκηση η ευχέρεια να ρυθμίζουν με ενιαίο ή με διαφορετικό τρόπο τις ποικίλες προσωπικές ή πραγματικές καταστάσεις και σχέσεις, λαμβάνοντας υπ’ όψιν τις υφιστάμενες κοινωνικές, οικονομικές, επαγγελματικές ή άλλες συνθήκες, που συνδέονται με κάθε μια από τις καταστάσεις ή σχέσεις αυτές, με βάση γενικά και αντικειμενικά κριτήρια, που βρίσκονται σε συνάφεια προς το αντικείμενο της ρυθμίσεως. Πρέπει όμως η επιλεγόμενη ρύθμιση να κινείται μέσα στα όρια, τα οποία διαγράφονται από την αρχή της ισότητας και τα οποία αποκλείουν την εκδήλως άνιση μεταχείριση προσώπων που τελούν υπό τις αυτές ή παρόμοιες συνθήκες ή την αυθαίρετη εξομοίωση προσώπων που τελούν υπό διαφορετικές συνθήκες (ΣτΕ 1120 – 1124/2016 Ολομέλεια, 959, 1997/2015 Ολομέλεια). Περαιτέρω, η συνταγματική αρχή της αξιοκρατίας υπαγορεύει όπως η πρόσβαση σε δημόσιες θέσεις και αξιώματα γίνεται με κριτήρια που συνάπτονται με την προσωπική αξία και ικανότητα των ενδιαφερομένων για την κατάληψή τους (ΣτΕ 711/2017 Ολομέλεια, 2625/2016 7μ., 959, 1997/2015 Ολομέλεια, 2462/2010 7μ., 2396/2004 Ολομέλεια). Και μπορεί μεν ο νομοθέτης να θεσπίζει αποκλίσεις από τους αναφερθέντες κανόνες οι οποίοι απορρέουν από τις συνταγματικές αρχές της ισότητας και της αξιοκρατίας, κατά την πρόσβαση στις δημόσιες θέσεις, εφόσον όμως οι σχετικές ρυθμίσεις δικαιολογούνται από επιτακτικούς λόγους δημοσίου συμφέροντος, είναι πρόσφορες για την επίτευξη του επιδιωκόμενου σκοπού και τηρείται η συνταγματική αρχή της αναλογικότητας (ΣτΕ 1120 – 1124/2016 Ολομέλεια, 959, 1997/2015 Ολομέλεια, πρβλ. 4064/1990, 170/1988, 2216/1975). Τέλος το ότι, όπως έχει κριθεί, δεν προστατεύεται από το Σύνταγμα η προαγωγική εξέλιξη των στρατιωτικών υπαλλήλων (ΣτΕ 1115/2005, 233/1999 7μ., πρβλ. 2037/1991 7μ., 3157/1983), στους οποίους περιλαμβάνονται οι αστυνομικοί υπάλληλοι (ΣτΕ 2603/2004, 4266, 4267/1999, 5041/1995, 2649/1987 Ολομέλεια), δεν σημαίνει ότι οι προαναφερθείσες συνταγματικές αρχές της ισότητας και της αξιοκρατίας δεν ευρίσκουν πεδίο εφαρμογής κατά την ρύθμιση του καθεστώτος προαγωγών των υπαλλήλων αυτών (πρβλ. ΣτΕ 3157/1983).

 

Γ. ΑΝΑΛΥΣΗ ΤΩΝ ΕΠΙΜΑΧΩΝ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ

  Από το σύνολο των προπαρατεθέντων διατάξεων και ιδίως των άρθρων 7 παρ. 7 και 8, 9 παρ. 1 και 3 και 10 του ν. 3686/2008 ερμηνευομένων υπό το φως των συνταγματικών αρχών της ισότητας και της αξιοκρατίας, εν σχέσει με τις δύο (2) συγκρινόμενες κατηγορίες Αρχιφυλάκων της Ελληνικής Αστυνομίας, προκύπτουν τα ακόλουθα:

1.     Οι ήδη προαχθέντες στον βαθμό του Ανθ/μου Αρχιφύλακες, στον βαθμό του Αρχιφύλακα προήχθησαν με τη συμπλήρωση -15- ετών πραγματικής υπηρεσίας από την κατάταξή τους (άρθρο 9 παρ. 1), ενώ για δέκα (10) συναπτά έτη και μέχρι την επίμαχη προαγωγή τους στον βαθμό του Ανθυπαστυνόμου κατείχαν οργανική θέση αστυφύλακα και (κυρίως) εκτελούσαν καθήκοντα αστυφύλακα και όχι αυτά του κατεχόμενου βαθμού του Αρχιφύλακα (άρθρο 9 παρ. 3).

2.     Αντίθετα, οι Αρχιφύλακες του άρθρου 10, προήχθησαν στον κατεχόμενο βαθμό, κατόπιν προαγωγικών γραπτών εξετάσεων ιδιαίτερης δυσκολίας και υψηλού ανταγωνισμού, κατά τα οριζόμενα στο π.δ. 82/2006, διαγωνιζόμενοι σε τέσσερα (4) μαθήματα [Έκθεση-Ποινικό Δίκαιο(Ουσιαστικό και Δικονομικό) και Αστυνομικούς Κανονισμούς]. Εξάλλου, κατέλαβαν οργανική θέση Αρχιφύλακα και εκτελούν καθήκοντα του βαθμού τους.

3.     Συναφώς, με βάση τα υπό (1) και (2) αναφερόμενα, παρατηρείται προκριματικά η πρώτη ουσιώδης διαφορά μεταξύ των δύο συγκρινόμενων κατηγοριών του αστυνομικού προσωπικού. Οι Αρχιφύλακες του άρθρου 9 αντλούν την προαγωγή τους από το αντικειμενικό, πλην τυπικό κριτήριο της συμπλήρωσης των -15- ετών συνολικής υπηρεσίας στο Σώμα, ενώ οι Αρχιφύλακες του άρθρου 10 από το ουσιαστικό και αξιοκρατικό κριτήριο των γραπτών προαγωγικών εξετάσεων, που τεκμαίρει ως προς τους επιτυχόντες την ικανότητά τους να ασκούν τα καθήκοντα του βαθμού αυτού, από το σύνολο των υποψηφίων που αγωνίζονται. Για τον λόγο αυτό, για τους εν θέματι Αρχιφύλακες με οργανική θέση Αρχιφύλακα, τηρείται ξεχωριστή επετηρίδα εν σχέσει με τους ομοιοβάθμους του άρθρου 9 με οργανική θέση Αστυφύλακα. Περαιτέρω δεύτερο στοιχείο εξίσου ουσιώδες, αν όχι ουσιωδέστερο του πρώτου, που διαφοροποιεί τις συγκεκριμένες κατηγορίες των ομοιοβάθμων Αρχιφυλάκων εντοπίζεται στα ασκούμενα καθήκοντα, καθόσον, όπως ήδη αναφέρθηκε, οι Αρχιφύλακες του άρθρου 9 (του ν. 3686/2008), εκτελούν όχι τα καθήκοντα του κατεχόμενου βαθμού, αλλά της οργανικής θέσεως τους, δηλαδή του Αστυφύλακα (άρθρο 9 παρ. 3). Τούτου δοθέντος, βάσιμα μπορεί να υποστηριχθεί ότι, η επίμαχη προαγωγή των Αρχιφυλάκων του άρθρου 9 του επίμαχου νόμου (3686/2008), κατά το μέρος που δεν συνάπτεται με το α) οργανικό (οργανική θέση) και β) με το λειτουργικό (άσκηση καθηκόντων) κριτήριο εφόσον και οργανική θέση Αστυφύλακα διατηρούν και καθήκοντα του βαθμού αυτού και όχι του κατεχόμενου ασκούν, έχει χαρακτήρα αμιγώς «μισθολογικό».

4.      Συνεπώς με βάση όσα αναφέρθηκαν υπό (Α), η επίμαχη προαγωγή των Αρχιφυλάκων του άρθρου 9 παρ. 1 του ν. 3686/2008, δεν φαίνεται να βρίσκεται σε σχέση εύλογης συνάφειας με τον επιδιωκόμενο από τον νομοθέτη σκοπό.

Τούτο διότι κατά το μέρος που σύμφωνα με την αιτιολογική έκθεση των επίμαχων διατάξεων, προσέβλεψε στην «πολυετή και πολύτιμη εμπειρία» των στελεχών αυτών και εν προκειμένω των εν θέματι Αρχιφυλάκων (άρθρο 9), λαμβανομένου υπόψη ότι κατά κανόνα οι Αρχιφύλακες (με οργανική Αρχιφύλακα) και οι Ανθ/μοι ασκούν καθήκοντα Αξιωματικού Υπηρεσίας, από τα διδάγματα της κοινής πείρας συνάγεται ότι: ο σκοπός αυτός δεν επαρκεί ως δικαιολογητικό έρεισμα για να δικαιολογήσει μια τόσο σοβαρή απόκλιση από την αρχή της ισότητας σε βάρος των Αρχιφυλάκων του άρθρου 10 του ν. 3686/2008 (π.δ. 82/2006). Διότι, δεν γίνεται ανεκτό να κρίνονται προακτέοι σε βάρος τους για τον επόμενο βαθμό του Ανθ/μου, Αρχιφύλακες που επί -25- έτη άσκησαν καθήκοντα Αστυφύλακα και εν πάση περιπτώσει κατά συνεκδοχή δεν έχουν ασκήσει ούτε μία ημέρα καθήκοντα του βαθμού του Αρχιφύλακα, που κατείχαν επί δεκαετία. Υπό την έννοια αυτή η επίκληση από τον νομοθέτη της εμπειρίας τους δεν επαρκεί ούτε ως κανονιστικό θεμέλιο για να δικαιολογήσει την παράλειψη ταυτόχρονης προαγωγής των Αρχιφυλάκων του άρθρου 10 του ν. 3686/2008, κατά το μέρος που οι ομοιόβαθμοι του άρθρου 9, προάγονται στον βαθμό του Ανθ/μου, ελλείψει οποιασδήποτε εμπειρίας στην άσκηση καθηκόντων του προηγούμενου, κατεχόμενου από αυτούς, κατ’ απονομή, βαθμού του Αρχιφύλακα, τα οποία άλλωστε ταυτίζονται σε μεγάλο βαθμό με αυτά του Ανθ/μου. Τέλος, η παραβίαση εν προκειμένω σε βάρος των προαχθέντων, κατόπιν προαγωγικών εξετάσεων, Αρχιφυλάκων των συνταγματικών αρχών της ισότητας και της αξιοκρατίας επιτείνεται και εκδηλώνεται με ιδιαίτερη ένταση, κατά το μέρος που από τις διατάξεις του άρθρου 3 παρ. 3 του ν. 3686/2008, δεν προβλέπεται αποκατάσταση της μεταξύ τους αρχαιότητας, όποτε οι Αρχιφύλακες του άρθρου 10 του ιδίου νόμου (με οργανική θέση Αρχιφύλακα) προαχθούν στον βαθμό του Ανθυπαστυνόμου. Τούτο θα συμβεί και μόνο κατά την προαγωγή των τελευταίων στον βαθμό του Υπαστυνόμου Β΄ είτε μέσω της συμμετοχής τους σε εισιτήριες εξετάσεις εισαγωγής στο Τ.Ε.Μ.Α. (άρθρο 7 παρ. 1-6 ν. 3686/2008) είτε με τη συμπλήρωση από αυτούς -26- ετών συνολικής πραγματικής υπηρεσίας ( άρθρο 7 παρ. 7 ν. 3686/2008).

  Πρακτικά μια τέτοια αποκατάσταση των θιγόμενων από την επίμαχη προαγωγή Αρχιφυλάκων του ν. 3686/2008 (π.δ. 82/2006) που εν δυνάμει εκτείνεται από -12- έως -15- έτη,  δεν έχει ουσιαστικό ούτε λειτουργικό αντίκρισμα, καθόσον το σύνολο σχεδόν των νυν προαχθέντων Ανθ/μων του άρθρου 9 του ν. 3686/2008, αναμένεται κατά τη φυσιολογική πορεία των πραγμάτων να έχει αποστρατευθεί.

5.      Περαιτέρω, για την πληρότητα του λόγου πρέπει αν επισημανθεί ότι οιαδήποτε απόπειρα σύγκρισης της επίμαχης περίπτωσης με την αντίστοιχη των Ανθ/μων του άρθρου 7 του ν. 3686/2008, είναι αδόκιμη και άστοχη, καθόσον παραβλέπει βασικές παραμέτρους που καθιστούν προδήλως ανόμοιες και απρόσφορες προς σύγκριση τις δύο περιπτώσεις. Τούτο διότι: α) Οι Ανθυπαστυνόμοι του άρθρου 7 του ν. 3686/2008 στην εσωτερική τους σχέση πριν την προαγωγή τους στον βαθμό του Υπαστυνόμου Β΄, εκκινούν από κοινή αφετηρία, καθόσον προέρχονται από τους Αρχιφύλακες του άρθρου 10 του νόμου αυτού, έχοντας δηλαδή άπαντες προαχθεί, κατόπιν προαγωγικών εξετάσεων και εντάσσονται σε κοινή επετηρίδα. Μόνο στοιχείο διαφοροποίησης αποτελεί η μεταξύ τους αρχαιότητα, ο χρόνος δηλαδή κτήσης του βαθμού του Ανθ/μου και συναφώς ο χρόνος παραμονής στον κατεχόμενο αυτόν βαθμό. Το εριστό συνεπώς ζήτημα που δημιουργήθηκε στην εσωτερική κοινότητα των Ανθ/μων αφορούσε την προαγωγή νεότερων στον βαθμό του Υ/Β΄ με αποκλειστικό κριτήριο τον συνολικό χρόνο υπηρεσίας στο Σώμα (26 έτη) και όχι τον χρόνο παραμονής στον κατεχόμενο βαθμό. Εξάλλου, στο άρθρο 3 του  ν. 3686/2008, προβλέπεται βαθμολογική αποκατάσταση για όσους Ανθ/μους, μετά την προαγωγή των συναδέλφων τους στον βαθμό του Υ/Β΄, προαχθούν και οι ίδιοι στον βαθμό αυτό, κατόπιν εισαγωγής τους στο Τ.Ε.Μ.Α. με προαγωγικές εξετάσεις. Αντίθετα οι εν θέματι κατηγορίες Αρχιφυλάκων, πριν την προαγωγή τους στον βαθμό του Ανθ/μου εκκινούν από ουσιωδώς διαφορετική αφετηρία, καθόσον, όπως επανειλημμένα αναφέρθηκε, ανήκουν σε διαφορετικές επετηρίδες, ενώ οι Αρχιφύλακες του άρθρου 9, δεν έχουν δοκιμαστεί σε γραπτές προαγωγικές εξετάσεις, εκτελούν τα καθήκοντα του Αστυφύλακα και όχι του Αρχιφύλακα, κατέχοντας την ίδια οργανική θέση (Αστυφύλακα). Κατώτεροι συνεπώς όντες υπό πάσα εκδοχή εξ απόψεως βαθμολογικής, λειτουργικής (καθήκοντα) και οργανικής, προάγονται στον βαθμό του Ανθυπαστυνόμου και κρίνονται ικανοί να ασκήσουν τα καθήκοντα του βαθμού αυτού, κατέχοντας οργανική θέση Αστυφύλακα και ασκώντας επί -25- συναπτά έτη καθήκοντα του βαθμού αυτού (Αστυφύλακα). Υπό την έννοια αυτή, κατά το μέρος που οι Αρχιφύλακες του άρθρου 10 (π.δ. 82/2006), δεν κρίνονται ικανοί να προαχθούν ταυτόχρονα με τους ως άνω προαχθέντες συναδέλφους τους, στον βαθμό του Ανθ/μου τίθενται εκποδών οι αρχές της ισότητας και της αξιοκρατίας, οι οποίες παραβιάζονται σε βάρος τους, με ιδιαίτερη ένταση.

 

Δ. ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ

 

Η Ελληνική Αστυνομία ως ιδιαίτερο ένοπλο Σώμα Ασφαλείας, είναι δομημένη οργανωτικά σε μία αυστηρή ιεραρχία βαθμών και καθηκόντων. Σύμφωνα με τον ν. 3686/2008, σχετικά με τους Υπαξιωματικούς της ΕΛ.ΑΣ., η ιεραρχία περιλαμβάνει την ιεραρχία των βαθμών και την ιεραρχία των καθηκόντων. Ιεραρχία των βαθμών είναι η σειρά αυτών, ιεραρχία δε των καθηκόντων είναι η εκτίμηση της Διοικήσεως. Ανάλογα με τη θέση τους στην ιεραρχία των βαθμών, οι υπαξιωματικοί έχουν την ιδιότητα του ανωτέρου ή κατωτέρου. Οι ομοιόβαθμοι υπαξιωματικοί, ανάλογα με την αρχαιότητά τους, έχουν την ιδιότητα του αρχαιότερου ή νεότερου, εάν δεν συνδέονται με σχέση διοικητικής υπαγωγής ή εξαρτήσεως, η αρχαιότητα έχει ισχύ διαφοράς βαθμού (άρθρο 3). Περαιτέρω, στον νόμο αυτό, ορίζεται ότι ο βαθμός καθιερώνει την ικανότητα για άσκηση ορισμένων καθηκόντων, παρέχει δε δικαιώματα και επιβάλλει υποχρεώσεις. Η αρχαιότητα των υπαξιωματικών, γενικών καθηκόντων, σε κάθε βαθμό προσδιορίζεται από την χρονολογία κτήσεως του βαθμού. Από τα ανωτέρω συνάγεται ότι, για την αποτελεσματική εκπλήρωση της αποστολής της ΕΛΛΑΣ η αυστηρή ιεραρχία βαθμών και καθηκόντων αποτελεί δομικό στοιχείο της οργανώσεώς της. Ενόψει αυτού οι επίδικες ρυθμίσεις, δηλαδή, η προαγωγή των Αρχιφυλάκων του άρθρου 9 παρ. 1 του ν. 3686/2008, κατόπιν σχετικής αποφάσεως του αρμόδιου Συμβουλίου Κρίσεων, με την συμπλήρωση είκοσι πέντε (25) ετών πραγματικής υπηρεσίας από την κατάταξή τους, παρίστανται αυθαίρετες και αντίθετες με την οργανωτική δομή της ΕΛ.ΑΣ., η οποία σύμφωνα με τους οργανικούς της νόμους διέπεται από μία αυστηρή ιεραρχία βαθμών και καθηκόντων. Με τον τρόπο όμως αυτό οι επίδικες ρυθμίσεις εισάγουν αυθαίρετα κριτήριο προαγωγής (συμπλήρωση συνολικού χρόνου πραγματικής υπηρεσίας) των Αρχιφυλάκων σε αντίθεση με το όλο σύστημα οργανώσεως της ΕΛ.ΑΣ. και ως εκ τούτου οι ρυθμίσεις αυτές καθ’ ο μέρος ανατρέπουν την αρχαιότητα στον βαθμό του Αρχιφύλακα αντίκεινται στον συνταγματικό κανόνα του άρθρου 4 παρ. 1. Ερμηνευομένων ωστόσο των επίμαχων διατάξεων σύμφωνα με το Σύνταγμα και ενόψει του συστήματος οργανώσεως του προσωπικού της Ελληνικής Αστυνομίας με αυστηρή ιεραρχία βαθμών και καθηκόντων, πρέπει να γίνει δεκτό, ότι κατά την αληθή έννοια των επιδίκων διατάξεων πρέπει προς αποκατάσταση των συνταγματικών αυτών αρχών (ισότητας και αξιοκρατίας) να προαχθούν στον βαθμό του Ανθ/μου  και όλοι οι αρχαιότεροι, της επετηρίδας του άρθρου 10 του ν. 3686/2008, στον βαθμό του Αρχιφύλακα, ανεξάρτητα από το αν έχουν συμπληρώσει τον χρόνο συνολικής υπηρεσίας, από τον χρόνο κατατάξεώς τους, όπως προβλέπουν οι επίδικες ρυθμίσεις.

  Μετά ταύτα, το γραφείο μας, ανταποκρινόμενο στα αιτήματα Αρχιφυλάκων του άρθρου 10 του ν. 3686/2008 (π.δ. 82/2006), με οργανική θέση αρχιφύλακα που ανέλαβαν τη σχετική πρωτοβουλία και τιμώντας την εμπιστοσύνη τους θα καταθέσει αιτήσεις ακύρωσης στο Διοικητικό Εφετείο Αθηνών με σκοπό την αναδρομική προαγωγή των θιγόμενων Αρχιφυλάκων από 12/01/2021,  στον βαθμό του Ανθυπαστυνόμου περιορίζοντας την οικονομική συμμετοχή κάθε ενδιαφερομένου στο ποσό των είκοσι (20) Ευρώ. Περαιτέρω, προκειμένου η επίμαχη διεκδίκηση να μην παραμείνει επί μακρό χρόνο εκκρεμής, θα ζητήσουμε αρμοδίως, χωρίς οικονομική επιβάρυνση των θιγομένων αμέσως μετά την κατάθεση των δικογράφων στο Διοικητικό Εφετείο Αθηνών, την διεξαγωγή πρότυπης-πιλοτικής δίκης ενώπιον του Συμβουλίου της Επικρατείας, ώστε η επίμαχη διαφορά να επιλυθεί οριστικά και αμετάκλητα μέχρι την 30-03-2022, για το σύνολο των ενδιαφερομένων.

  Για τον λόγο αυτό, μέχρι 27-04-2021 με νεότερη ανακοίνωσή μας, όπου θα καθορίσουμε τις λεπτομέρειες της συμμέτοχης των ενδιαφερομένων, η προθεσμία για την εκδήλωση ενδιαφέροντος συμμετοχής από τους θιγόμενους Αρχιφύλακες, δεν θα επεκταθεί πέραν της 15-05-2021.

  Τέλος, το παρόν γνωμοδοτικό σημείωμα μπορείτε από το βράδυ της 26-04-2021 να αναζητήσετε στο blog που διατηρεί το γραφείο μας με στοιχεία #glagosdikigoros.blogspot.com#.

Αν θέλετε να κατεβάσετε τα δικαιολογητικά συμμετοχής αρχιφυλάκων και το έντυπο
συμμετοχής, πατήστε ΕΔΩ.

                                                                                                                                Αθήνα

 25-04-2021

Με εκτίμηση

Εκ του δικηγορικού γραφείου

^{ΓΕΩΡΓΙΟΣ Δ. ΛΑΓΟΣ}

^{ΑΜ 261/ΔΣΜ - ΔΙΚΗΓΟΡΟΣ}

^{Γ. ΒΟΣΤΑΝΗ 32 – ΜΥΤΙΛΗΝΗ 81132}

^{ΑΦΜ: 059530411, Δ Ο Υ: ΜΥΤΙΛΗΝΗΣ}

^{E-MAIL: giwrgoslagos@hotmail.com}

                                                                                       ΤΗΛ. 2251040478 - FAX 2251040479

Υπκ/μα: ΘΕΜΙΣΤΟΚΛΕΟΥΣ ΑΡ. 18

 

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ-ΑΘΗΝΑ

                                                                                                                                                                           ΤΗΛ. 210-3808848